Gündelik hayatımızın vazgeçilmezi olan içeceklerimizde bulunan kafein nedir? ve kafeinin zararları nelerdir? Hangi içeceklerde bulunur ve tüketimi nasıl olmalıdır. İşte en çok merak edilen sorularınızın cevabı.
Table of Contents
kafein nedir? Kafein sıvı veya katı gıdalarda bulunan merkezi sinir sistemini uyaran bir maddedir. Genelde katı formunun sulandırılmasıyla açığa çıkan bu madde insan vücudunda merkezi sinir sistemini uyarmaktadır. Her madde gibi az ve kararında kullanılırsa gün içerisindeki tüketimi sorun ve zararlarıyla karşılaşılmamaktadır. Ama uzun zaman kullanım dozunun aşılarak kullanılması aşağıdaki durumlara sebep olabilmektedir.
kafein nedir? Günlük hayatta sıkça kullandığımız ve içmekten zevk aldığımız çay kahve ve belirli miktarda katı maddelerde bulunan bu uyarıcı, tüketim fazlalığından dolayı çay ve kahve gibi içeceklerde bulunmaktadır. Bunun dışında enerji içeceklerinde belli bir oranda neskafe aromalı soğuk içeceklerde de bu maddeye rastlıyoruz.
Kafein de diğer tüketim maddeleri gibi çok tüketilmesi ve aşırı alınması sonucu vücudumuzda negatif etikleri görülmektedir. Bunun için Kafeinin zararları net olarak bilinmeli ve öğrenilmelidir. Buna göre düzenli bir şekilde tüketimi yapılır ve zararları azaltılmış olur.
Yukarıda tanımı yapılan maddeyi maalesef 7’den 70’e yaşlısı genci ve orta yaşlısı oldukça sık kullandığını gözlemlemekteyiz. Yukarıda belirttiğimiz gibi kısa zamanda uygun kullanımı büyük sıkıntıya yol açmayan bu madde uzun dönemde kontrolsüz kullanımda birçok fizyolojik ve psikolojik sorunlara neden olmaktadır. Aşağıda vücudumuza gereğinden fazla kafein tüketimini gerçekleştirdiğimiz durumunda olası fizyolojik sorunları maddeledim. Bu maddeler siz sayın okuyucu tarafından değerlendirilmesi ve konunun anlaşılması önem arz etmektedir. Maddeler sırasıyla aşağıda ifade edilmiştir.
Karaciğer sağlığı vücudumuzda en az kalp sağlığı kadar önemlidir. Çünkü vücuda aldığımız kimyasallardaki zehirli maddeleri içerisindeki enzim ve sıvılarla zararını ortadan kaldırmaktadır. Karaciğerimiz bu faaliyeti gerçekleştirirken belirli bir kapasiteye sahip olduğu unutulmamalıdır. Bunun için günde 2 fincan kahveden fazla kahve veya çay tüketen bireylerde uzun dönemde karaciğer yetmezliği, karaciğer fonksiyonlarının yitirilmesi söz konusu olacaktır. Vücudumuzu seviyorsak ona iyi bakalım kafein tüketimimizi aza indirgeyelim, günümüz şartlarında uyanık kalmanız gereken zamanlar elbet olacaktır. Fakat bunu vücudunuzdaki değerli organ olan karaciğerinize zarar vermeden planlı ve kontrollü bir şekilde yapmanız gerekmektedir. Standart tüketimin gerçekleştiğinde karaciğer sağlığınızın uzun dönemde muhafaza edilmesi söz konusu olacaktır.
Kalp ritim bozukluğunun temel sebepleri arasında kafein tüketimi ve kalbi zorlayacak faaliyet ve sporların yapılmasından geçmektedir. Günlük koşullarda fiziksel aktivitelerin fazla olmaması insanların zihinsel faaliyetlerini arttırmıştır. Zihinsel faaliyetleri artan bireyler uyanık kalma süresini arttırmaya yatkınlık göstermektedir. Bunun için kafein tüketimini arttıran ve standart ölçünün üzerinde kafein tüketen insanlar kalp ritim bozukluğu başta olmak üzere kalp fonksiyonlarını n olumsuz etkilendiği sağlık bakanlığı tarafından yapılan araştırmayla bilimselliğini kazanmıştır. Bilinçli kafein kullanarak kalp krizi riskinizi minimum seviyeye düşürerek önlemlerinizi alarak daha sağlıklı bir yaşam sürmek siz değerli okuyucuların elindedir.
Kalp sağlığına ve ritmine bağlantılı olarak damarlarınızda kafein maddesi aşırı atp harcayarak mevcut koşullardan daha fazla enerji yıkımı yaşamanıza sebep olacaktır. Kafein tüketimine dikkat etmeyen bireyler kalp sağlığının bozulması sorununa bağlı olarak kan dolaşım sisteminde de sorunlar yaşayacaklardır. Görüldüğü üzere kafeinin faydalarını veya zararlarını kontrol etmek siz tüketicilerin kontrolündedir. Kan dolaşım sisteminizin sağlığını korumak ve vücudunuzun genel sağlığını korumak için su tüketimini arttırıp kafein tüketiminin azaltılması gerekecektir.
Kan dolaşımı bağlamında değerlendirilen tansiyon konusu ele alınmalıdır. Bu potansiyel bir risktir. Kan dolaşımının etkilerinden bahsettiğimiz gibi bu konuya bağlı olarak kan basıncı değişiminin de kan dolaşım sistemine bağlı olduğunu açıklamak gerekir. Kan basıncının belirli bir seviyenin üstüne çıkmasıyla baygınlık ve halsizlik sorunları yaşandığı gibi uzun dönemde ölüme yol açabilecek risklerde göz önüne getirilmesi gerekmektedir. Bu konuda bilim yayınlarında çok fazla açıklama olmasa da, bu konunun kan dolaşım sistemine bağlı bir sonuç olacağı aşikardır. Bu konuda farkındalığımızı arttırarak sevdiklerinize de bu kafein maddesinin aslında görüldüğü kadar masum ve enerji depolayan bir madde olmadığını ifade etmeniz toplumsal ve bireysel sağlık faydanızın artmasını sağlayacaktır.
Böbrekler vücudumuzdaki kanı süzen yegane organlarımızdır. Böbreklerde vücudumuzda karaciğer tarafından süzme işlemi tamamlanmayan maddelerin kanımızdan arındırılma işlemi gerçekleşir. Okuyucu da kafeinin böbrekle ne alakası var diyeceğini duyar gibiyiz ama konu görüldüğü gibi böbrek sağlığımızı da olumsuz etkilemekte, böbreklerde biriken anitkorlar böbrek kapasitesini zorlayarak kirli kanın temizlenme işlemini yavaşlatmaktadır. Bu bağlamda ciddi bir sorun olarak görülmese de uzun dönemde böbrek yetmezliğine kadar gidebilecek ciddi sağlık sorunlarını oluşturmaktadır.
Vücudumuzda beynimiz sinir sisteminin merkezidir. Salgıladığı hormonları nöronlarla vücudumuzun sinir merkezine iletmekle görevlidir. Bu görevi vücudumuza aldığımız besin maddelerini kullanarak sağlayacaktır. Besin maddeleri doğrudan merkezi sinir sistemini etkilemektedir. Kafein üzerine yapılan bir araştırmada (Almanya ,Berlin. 2001) Depomin seviyesini düşürüp duygusal duyarsızlığı arttıran diğer bir etmeninde kafein maddesi olduğu tespit edilmiştir. Dopamin vücudumuzdaki temel duyguların yönetilmesiyle soeumlu bir hormonumuzdur. Bu hormonun eksikliği uzun zamanda aleksitimi duygusal körlüğe sebep olacak şekilde düşmesi arzu edilmeyen ve bir o kadar da dikkat edilmesi gereken bir durum olmaktadır.
Serotonin bizi harekete geçiren yaşam faaliyetlerini yerine getireceğimiz enerjiyi bizlere sağlayan merkezi sinir sistemimizi harekete geçiren bir hormondur. Harekete geçmemesi durumunda tembel bireyler haline geliriz, depresyona girme olasılığımız diğer bireylere oranla daha yüksek olduğu görülmüştür. Serotonin hormonu bir takım kimyasal ilaçlarla sağlansa da bireyin yaşam tarzı aktif ve eğlenceli bir tarz ise kimyasala gerek duyulmadan Serotonin seviyesi yükselmiş olacaktır.
Uykusuzluk kimine göre büyük bir sorundur. Kimine göre ise kafein kullanımının temel sebebidir. Amaç olarak ikincisi tercih edilmektedir. Eğitim camiasında görev yapan eğitim kadrosu elemanları ve öğrenciler bu amaçla kafein kullanmaktadır. Yukarıda saydığımız fizyolojik zararların yanında psikolojik sorunlara da neden olduğu su götürmez bir gerçektir. Uykusuzluk bireyin yaşam etkinliğinin düşmesine neden olur. Başta ruhun en büyük gıdasının uyku olduğu bir çok bilim adamı tarafından kabul edilmiştir. Uykusuz bireylerin mutluluk oranları uykusunu tam alan bireylere kıyasla düşük olduğu sonucuna yapılan araştırmalar sonucuyla kanıtlanmıştır. (Fransa1982) Bu bölümden sonra uykusuz kalmak için kafein kullanmanızı tavsiye etmediğimi bir kere daha ifade etmek isterim. Kafein uykusuz bir zaman verimi yaratacaktır. Fakat bu zaman veriminizi düşürecek, yaptığınız işlerin nitelik ve performanslarında düşmeye neden olacaktır.
Bu madde kafein kullanıp uykusuz kalan kafein kullanıcılarının nedeni adrenalin fazla olması sonucuna varmamızı sağlamıştır. Adrenalinin standart seviyede olması bir sorun teşkil etmemektedir. Fakat adrenalin seviyesinin fazla olması gergin ve asabi bir karaktere sahip olmanızı sağladığı gibi, kalp ve tansiyon hastalıklarını beraberinde getirmektedir. Adrenalinin fazla olduğu durumlarda bireylerin psikolojik ve fizyolojik anlamlarda kafein kullanıcılarının zarar gördüğünü ifade etmek doğru olacaktır.
Genel bağlamda konuyu özetlemek gerekirse bilinçsiz ve kontrolsüz kullanılan kafein içeren içecek ve gıdalar uzun dönemde fizyolojik ve psikolojik zararları hayatımıza getirecektir. Bu durum uzun dönemde hayat verimi ve kalite konusunda bizlere dezavantaj sağlayacaktır. Hayatımızın bundan sonra daha etkin ve verimli kullanmak istiyorsak kafein içeren maddelerin kullanımını azaltmalıyız.
kafein nedir? ve ne işe yarar, faydası ve zararları nelerdir. Bu yazımızda sizler için kafeinin faylarını ve zararlarını anlattık. Her şeyi dozunda tüketmekte fayda var. Kafein nedir? yazımızı okuduğunuz için teşekkürler. Lütfen yorum yapmayı unutmayınız.