CO2 Polar Mı Apolar Mı?

Karbondioksit ya da CO2 solunumda artık gaz olması ve küresel ısınmaya etkisi nedeniyle en çok bilinen moleküllerden biridir. Karbondioksit renksiz bir gazdır ve soğutucularda, yangın söndürücülerde, sanayide ve endüstride çoğu alanda kullanılır. İki çeşit atomdan oluşan bu molekül için CO2 Polar Mı Apolar Mı sorusu da sıklıkla sorulur. Bu sorunun cevabı için farklı düşünceler olsa da cevap nettir.

Karbondioksit karbon ve oksijen atomlardan oluşur. Her bir karbondioksit molekülünde iki oksijen atomuna karşılık bir karbon atomu vardır. Karbondioksitin Lewis yapısına ve molekül geometrisine bakıldığında karbonun ortada çift bağ yapar bir konumda olduğu rahatlıkla görülebilir. Molekül geometrisinde ki oksijen atomu 180 derecelik açıyla karbon atomunu iki yandan çekmektedir. Bu da CO2 polar mı apolar mı sorusunun yanıtını ortaya çıkarır. CO2 polar olmayan bir moleküldür. Bu sonuca nasıl ulaşıldığını anlamayanlar için polariteyi şu şekilde açıklayabiliriz:

CO2 Polar Mı Apolar Mı?

Polarite Nedir?

Molekül üzerinde elektron dağılımı eşit değilse ve molekülün pozitif ve negatif yüklü bölgeleri bulunuyorsa buna polarite denir. Polar moleküllerin molekül geometrisinde de bir simetri yoktur. Örneğin su molekülünü ele aldığımızda oksijen atomuna bağlı iki hidrojen atomu görürüz. Bu hidrojen atomları arasında 104.5 derecelik bir açı vardır. Bu açının simetrik bir çekim oluşturmaması su molekülü üzerinde zayıf negatif ve pozitif alanlar oluşturur. CO2 Polar Mı Apolar Mı.

Su Polar Mı?

Su polar mı? sorusuna cevap evet olacaktır.

Negatif yüklü ya da pozitif yüklü bir atoma sahip her molekülde bir elektrik dipol momenti vardır. Bu dipol momenti de molekülün polar mı ya da apolar mı olduğunu belirlemek için kullanılır. Elektronlar molekül üzerinde simetrik yerleştiğinde dipol momenti sıfırlanır. Bu da molekülün apolar olduğu anlamına gelir. Ancak elektronlar asimetrik dağıldığında dipol moment sıfıra eşit olmaz. Moleküldeki en negatif atom yükleri kendisine çekmeye çalışır bu da molekülü polar hale getirir. Yani simetrik moleküller apolardır, asimetrik moleküller ise polardır. Karbondioksitte de durum bu şekildedir. Karbondioksitte iki oksijen atomu arasındaki derece 180’ dir. Bu da simetrik bir geometri oluşturur ve dipol momentini sıfırlar. Bu nedenle CO2 polar bir molekül değildir.

CO2 Polar Mı Apolar Mı?

Karbondioksit Neden Polar Değildir?

Molekül üzerindeki elektronların belirli bir yöne kayarak dipol momenti oluşturması sonucu polarite oluşur. İki atom arasında polar kovalent bağ oluşması için bu iki atomun birbirinden farklı iki ametal olması gerekir. Örneğin hidrojen ve flor arasındaki bağ polar kovalet bağdır. Aynı cins ametaller arasındaki bağ ise apolar kovalent bağdır. Örnek olarak iki hidrojen atomu arasındaki bağ buna örnek verilebilir. Bağların polar ya da apolar olması buna göre değerlendirilir. Moleküllerin apolar ya da polar olması ise dipol kuvvetlerine ve molekül geometrilerine göre değerlendirilir.

Karbondioksit molekülünü değerlendirdiğimizde bir karbon atomu ile bağ yapmış iki oksijen atomu görürüz. CO2 atomu üzerinde oksijenler karbon atomu ile ikili bağlar yapmıştır. Karbon atomu da oksijen atomu da ametal atomlardır. CO2 Polar Mı Apolar Mı Bu nedenle birbirleri ile kovalent bağ yaparlar. Ancak bu iki atom birbirinden farklı olduğu için karbondioksit molekülünde karbon ile oksijen arasındaki bağ polar kovalent bağdır. Peki karbondioksit molekülü polar kovalent bağ içermesine rağmen neden polar değildir? Bu sorunun cevabı yukarıda bahsettiğimiz dipol kuvvetler ile alakalıdır.

Karbondioksit molekülünü incelediğimizde karbon atomunun iki yanında oksijen atomları görürüz. Bu oksijen atomları karbon atomuna iki yandan eşit çekim kuvveti uygular. Yani bunu basitçe düşünmemiz gerekirse bir halat çekme yarışı olarak düşünebiliriz. İki oksijen birbirine eşit kuvvette çekim uygular. Ve bu da dipol momentini sıfıra indirir. Bu nedenle karbondioksit yani CO2 polar bir molekül değildir.

Karbondioksit molekülü her ne kadar atomları arasında polar kovalet bağlar bulundursa da polar bir molekül değildir. Karbon ve oksijen atomu arasında polar kovalent bağ olması kimi zaman kafa karışıklığına yol açabilir. Ancak bağların polarlığı ile moleküllerin polarlığı aynı şey değildir. Bu nedenle bu konuda dikkatli olunmalı ve karbondioksitin polar olmayan yani apolar bir molekül olduğu unutulmamalıdır.

Karbondioksit Apolar Mı?

Polar moleküllerin aksine dengelenmiş kuvvetlerin etkisinde olan ve dipol momenti sıra eşit olan moleküllere apolar moleküller denir. Apolar moleküller yüksüzdür ve molekül geometrileri simetriktir. Apolar moleküller Lewis yapısı ile gösterildiğinde de bu simetri anlaşılır. Karbondioksit de apolar bir moleküldür. Karbondioksitin Lewis yapısını “::O=C=O::“ şeklinde kabaca gösterebiliriz. Buradan da anlaşılacağı üzere karbondioksitin simetrik bir yapısı vardır. Oksijen atomları tarafından karbon atomuna uygulanan kuvvetler her iki taraftan da dengelidir. Bu da molekülün dipol momentinin sıfıra eşit olmasını sağlar. Yani molekülü apolar bir molekül haline getirir. Dolayısıyla karbondioksit yani CO2 polar bir molekül değil apolar bir moleküldür.